STUDIA

ZAMKOWE

TOM XI

MALBORK 2024

Sygnalizacja z krypty bibliotecznej

Sezon letni przyniósł następne żniwo książkowe w postaci kolejnego  tomu, już XI – Studiów Zamkowych  wydawanych przez Muzeum Zamkowe w Malborku. Wolumin zawiera w sobie 9 artykułów spośród, których trzy dotyczą bezpośrednio zamku w Malborku. Są to:

• Zabytkowe polichromie w aranżacji konserwatorskiej wnętrza kościoła pw. Św. Wawrzyńca na Przedzamczu zamku w Malborku , którego autorka jest Agnieszka Kowalska,

• Nowe dane do poznania zamku w Malborku. Wyniki nadzorów i badań archeologicznych prowadzonych na przedzamczu w latach 2021 – 2023 autorstwa Bogusza Wasika,

• Przedwojenne militaria dekoracyjne z godłem wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego pióra Daniela Goska.

Miłośników dawnej broni i barwy zainteresuje zapewne szczególnie ta ostatnia praca. Żeby tematykę artykułu przybliżyć zgodnie z zamysłem autora, posłużę się cytatem zeń pochodzącym:

Odbudowa zamku w Malborku oraz rekonstrukcja jego pomieszczeń, odbywająca się na przełomie XIX i XX wieku, wymagała dekoracji sal różnorakimi przedmiotami nadającymi im średniowiecznego charakteru. Jednym z typów przedmiotów służących do tego celu była broń tworzona w zespołach lub pojedynczo. Nierzadko były to bogato zdobione kopie oryginalnych przedmiotów, cechujące się sporym kunsztem wykonania. Wśród tego typu rekonstrukcji wyróżniają się cztery militaria noszące godło wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego – trzy tarcze oraz weksylium.

Narracja artykułu biegnie potoczyście, mimo zawartego w nim pokaźnego ładunku wiedzy z różnych dziedzin nauk pomocnych dla uplastycznienia merytorycznego przekazu opisu omawianych artefaktów. Dla zainteresowanych weksyliami krzyżackimi utrwalonymi dla potomności za sprawą Jana Długosza w Banderia Prutenorum, zetknięcie się z analizowanym sztandarem opatrzonym herbem wielkiego mistrza, może stać się zaskoczeniem. Treści dotyczące tarcz obfitują w ciekawe ustalenia, a czasem wręcz w ciekawostki, co w tym przypadku w niczym nie deprecjonuje wartości merytorycznej artykułu.Przeciwnie, wzbogaca wiedzę czytelnika.

Przed laty widziałem w jednym ze sklepów z antykami kopię tarczy Konrada z Turyngii w całkiem niezłym stanie ze śladami herbu zakonu krzyżackiego między tylnymi łapami lwa. Zamek w Malborku byłby dla niej naturalnym miejscem schronienia.

Po tej dygresji powracam do XI tomu Studiów Zamkowych  sygnalizując swoją pozytywną o nim opinię.

Krzysztof Czarnecki

Oddział Poznański

Stowarzyszenia Miłośników

Dawnej Broni i Barwy

Poznań, sierpień 2025 r.