„Ze znakiem palmy i półksiężyca PUŁK UŁANÓW KARPACKICH 1940 – 2020”

Poznań, 2020

Wielkopolskie Muzeum Wojskowe w Poznaniu
Stary Rynek 9
Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu

WYSTAWA CZASOWA

„Ze znakiem palmy i półksiężyca. Pułk Ułanów Karpackich 1940-2020”,

26 września 2020 – 7 marca 2021

Wystawa upamiętniająca dzieje oddziału powołanego w kwietniu 1940 r. jako Dywizjon Rozpoznawczy Brygady Strzelców Karpackich, początkowo organizowanego na terenie Syrii. Już jako jednostka zmotoryzowana Pułk Ułanów Karpackich walczył w l. 1941-1942 w Afryce. Brał udział w obronie twierdzy Tobruk, chronił zapory na Nilu. Po przeszkoleniu na sprzęcie pancernym na terenie Palestyny, Iraku i Egiptu, w styczniu 1944 pułk wylądował we Włoszech. Brał udział w bitwie o Monte Cassino oraz na froncie adriatyckim. Szlak bojowy zakończył w kwietniu 1945 walkami o Bolonię. Tradycje tej zasłużonej jednostki kontynuowane są we współczesnym Wojsku Polskim.

Celem przygotowania wystawy jest przypomnienie szlaku bojowego i zasług Pułku Ułanów Karpackich sformowanego w kwietniu 1940 r. rozkazem Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego jako Dywizjon Rozpoznawczy Kawalerii w składzie Brygady Strzelców Karpackich. Jednostka organizowała się w porozumieniu z Francją na terenie Syrii, z myślą o możliwościach dotarcia do ponownie formowanego Wojska Polskiego żołnierzy i ochotników z terenów Rumunii i Węgier, chcących kontynuować walkę po klęsce kampanii Wrześniowej 1939 r. Droga przez Karpaty wydawała się także dawać najlepsze i najszybsze możliwości na powrót do ojczyzny z bronią w ręku. Po klęsce Francji Pułk Ułanów Karpackich wraz z całą Brygadą Strzelców Karpackich przeszedł do Jerozolimy pod dowództwo operacyjne Brytyjczyków. Rozpoczynając jesienią 1940 r. służbę na terenie Egiptu formacja ta była jedyną reprezentującą regularne polskie jednostki wojsk lądowych w walce z państwami Osi. Udział Karpatczyków szczególnie w obronie twierdzy Tobruk w 1941 r., doceniany przez współczesnych, być może dzisiaj nieco zapomniany, godny jest szczególnej uwagi. Podobnie jak walki w kampanii włoskiej 1944-1945.

Wielkopolskie Muzeum Wojskowe posiada interesujący zbiór obiektów dotyczących Pułku Ułanów Karpackich. Na potrzeby wystawy zostanie on uzupełniony wypożyczeniem pamiątek rodzinnych od osób prywatnych i instytucji. Okres najnowszy dotyczący jednostek Wojska Polskiego, kontynuujących tradycje Pułku po 1989 r., uzupełnią wypożyczenia z kolekcji członków Stowarzyszenia Ułanów Karpackich.

Wystawie towarzyszy informator zawierający ponad 80 zdjęć obiektów oraz fotografii archiwalnych.

Kuratorzy: Anna Szukalska-Kuś oraz Alina Sokołowska, Przemysław Kopij

Koncepcja i scenariusz: Anna Szukalska-Kuś

Aranżacja: Anna Szukalska-Kuś

Asystenci: Leszek Rościszewski, Wojciech Lorek

Miejsce ekspozycji: Wielkopolskie Muzeum Wojskowe, część parteru

Anna Szukalska – Kuś